53
ออกซิ
เจนละลายน้
า (Dissolved Oxygen-DO) :
เป็
นปั
จจั
ยส่
าคั
ญที่
ชี้
ให้
เห็
นสภาวะคุ
ณภาพของแหล่
ง
น้่
าว่
าเป็
นอย่
างไร เหมาะแก่
การด่
ารงชี
วิ
ตของสิ่
งมี
ชี
วิ
ตในน้่
าหรื
อไม่
โดยทั่
วไปปริ
มาณออกซิ
เจนละลายน้่
า
ที่
พอเหมาะต่
อการเจริ
ญเติ
บโตของสั
ตว์
น้่
าควรมี
ไม่
ต่่
ากว่
า 4 มก./ล. น้่
าธรรมชาติ
ที่
มี
คุ
ณภาพดี
มั
กมี
DO
อยู่
ระหว่
าง 5-7 มก./ล.การวั
ดค่
าความเข้
มข้
นของออกซิ
เจนละลายน้่
าสามารถท่
าได้
ทั้
งวิ
ธี
ทางเคมี
และใช้
เครื่
องวั
ดโดยตรง
ความต้
องการออกซิ
เจน (Biochemical Oxygen Demand-BOD) :
ความต้
องการปริ
มาณ
ออกซิ
เจนทางชี
วเคมี
หรื
อถู
กแบคที
เรี
ยใช้
ในการย่
อยสลายสารอิ
นทรี
ย์
ที่
ปะปนในน้่
า เป็
นค่
าวั
ดความ
สกปรกของน้่
าในรู
ปปริ
มาณอิ
นทรี
ย์
สาร มี
สาเหตุ
มาจากการระบายน้่
าทิ้
งจากกิ
จกรรมประเภทต่
างๆ ที่
มี
ปริ
มาณสารอิ
นทรี
ย์
ปะปนลงสู่
แหล่
งน้่
า อั
นได้
แก่
น้่
าทิ้
งจากโรงงานอุ
ตสาหกรรม น้่
าทิ้
งจากเกษตรกรรม
และน้่
าทิ้
งจากชุ
มชน
แบคที
เรี
ยกลุ่
มโคลิ
ฟอร์
มทั้
งหมด (Total Coliform Bacteria-TCB)
: ปริ
มาณโคลิ
ฟอร์
มแบคที
เรี
ยที่
พบในแหล่
งน้่
าส่
วนใหญ่
มี
สาเหตุ
มาจากโคลิ
ฟอร์
มแบคที
เรี
ยที่
มี
อยู่
ในอุ
จจาระของคนและสั
ตว์
เมื่
อตรวจ
พบแบคที
เรี
ยโคลิ
ฟอร์
มจะสามารถสรุ
ปได้
ว่
าน้่
านั้
นมี
อุ
จจาระหรื
อปั
สสาวะของคนหรื
อสั
ตว์
ปนเปื้
อนมา
และอาจจะมี
เชื้
อโรคของระบบทางเดิ
นอาหารปะปนอยู่
ด้
วย
ขยะชุ
มชน (Municipal Solid Waste) :
ขยะทุ
กชนิ
ดที่
ถู
กทิ้
งออกมา แต่
ไม่
รวมขยะจากอุ
ตสาหกรรม,
การแพทย์
หรื
อการพยาบาลและขยะนิ
วเคลี
ยร์
ได้
แก่
ขยะชี
วภาพ เช่
นอาหาร พื
ช และผลิ
ตภั
ณฑ์
จากพื
ช
ซากพื
ช ซากสั
ตว์
ที่
ยั
งไม่
เน่
าเปื่
อย วั
สดุ
ที่
สามารถน่
ามาใช้
ใหม่
ได้
เช่
นแก้
ว พลาสติ
ก กระป๋
อง โลหะ ผ้
า
หรื
อสิ่
งทอ แบตเตอรี่
เป็
นต้
น เศษวั
สดุ
ก่
อสร้
างที่
ถู
กท่
าลาย เศษผง ปู
น ทราย อิ
ฐ เครื่
องใช้
ไฟฟ้
า
คอมพิ
วเตอร์
ที
วี
จอภาพ อุ
ปกรณ์
อิ
เล็
กทรอนิ
กส์
สารอั
นตราย เช่
น แบตเตอรี่
หลอดไฟ สี
สารเคมี
กระป๋
องสเปรย์
ปุ
ย วั
ตถุ
ระเบิ
ด สารติ
ดไฟ สารพิ
ษเช่
น ยาฆ่
าแมลง ยาฆ่
าหญ้
า ยาฆ่
าเชื้
อต่
างๆ
ของเสี
ยอั
นตราย (Hazardous waste)
: ของเสี
ยที่
มี
องค์
ประกอบของวั
ตถุ
อั
นตรายได้
แก่
วั
ตถุ
ระเบิ
ดได้
วั
ตถุ
ไวไฟ วั
ตถุ
ออกซิ
ไดซ์
และวั
ตถุ
เปอร์
ออกไซด์
วั
ตถุ
มี
พิ
ษ วั
ตถุ
ที่
ท่
าให้
เกิ
ดโรค วั
ตถุ
กั
มมั
นตรั
งสี
วั
ตถุ
ที่
ก่
อให้
เกิ
ดการเปลี่
ยนแปลงทางพั
นธุ
กรรม วั
ตถุ
กั
ดกร่
อน วั
ตถุ
ที่
ก่
อให้
เกิ
ดการระคายเคื
อง วั
ตถุ
อย่
างอื่
นไม่
ว่
าจะเป็
นเคมี
ภั
ณฑ์
หรื
อสิ่
งอื่
นใดที่
อาจท่
าให้
เกิ
ดอั
นตรายแก่
บุ
คคล สั
ตว์
พื
ช ทรั
พย์
สิ
นหรื
อสิ่
งแวดล้
อม
ของเสี
ยอั
นตรายจากชุ
มชน (Domestic Hazardous Waste)
: ของเสี
ยอั
นตรายที่
เกิ
ดจากกิ
จกรรมต่
างๆ
ในครั
วเรื
อนและสถานประกอบการพาณิ
ชยกรรมต่
าง ๆ ในชุ
มชน เช่
น อู่
ซ่
อมรถ ปั๊
มน้่
ามั
น ร้
านล้
างอั
ดขยาย
ภาพ ร้
านซั
กแห้
ง ท่
าเรื
อ สนามบิ
น โรงพยาบาล พื้
นที่
เกษตรกรรมฯลฯ ซึ่
งของเสี
ยอั
นตรายเหล่
านี้
ส่
วนใหญ่
ถู
กทิ้
งร่
วมกั
บมู
ลฝอยทั่
วไป โดยไม่
ผ่
านการบ่
าบั
ดและก่
าจั
ดอย่
างถู
กต้
องตามหลั
กวิ
ชาการก่
อให้
เกิ
ดการ
ปนเปื้
อนและแพร่
กระจายของสารอั
นตรายสู่
สิ่
งแวดล้
อมและเกิ
ดผลกระทบต่
อสุ
ขภาพอนามั
ยของประชาชนได้
******************************
อภิ
ธานศั
พท์
Glossary