Social Indicators 2021

37 5: สวัสดิการสังคม การคุ้มครองทางสังคมในประเทศไทยในช่วงที่ผ่านมา ถือได้ว่ามีการพัฒนามากขึ้นเป็นลาดับ ตามการพัฒนาของประเทศ มีการคุ้มครองทางสังคมขั้นพื้นฐานต่างๆ ให้ประชาชนมากขึ้น พัฒนารูปแบบ สวัสดิการตามปัญหาความซับซ้อนซึ่งเป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคม ตลอดจน การมีส่วนร่วมของภาคเอกชนหรือชุมชนที่ตระหนักถึงความรับผิดชอบต่อสังคมมากขึ้น อย่างไรก็ตาม การคุ้มครองทางสังคมให้ครอบคลุมประชาชนทั่วประเทศ เพื่อให้ประชาชนมีคุณภาพชีวิตที่ดี สามารถ พึ่งพาตนเองได้ก็ยังไม่สามารถดาเนินการให้ครอบคลุมประชากรกลุ่มเป้าหมายได้อย่างทั่วถึง เนื่องจาก ข้อจากัดด้านงบประมาณ สวัสดิการด้านการศึกษา ถือเป็นปัจจัยหนึ่งที่มีความสาคัญสาหรับพัฒนาประเทศ ทั้งนี้เพราะการศึกษาช่วยพัฒนาประชากรของประเทศในรูปแบบของการเพิ่มความรู้ ทักษะ ความสามารถ ทาให้ประชากรมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น นาไปสู่ความเจริญก้าวหน้าในด้านวิทยาการต่างๆ ช่วยในการ พัฒนาประเทศ ทาให้ภาครัฐให้ความสาคัญในด้านการศึกษา โดยในปัจจุบันรัฐดาเนินการให้เด็กทุกคน ได้รับการศึกษาอย่างทั่วถึง และมีคุณภาพ โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย อย่างไรก็ตาม ภาคครัวเรือนยังคงมี ค่าใช้จ่ายด้านการศึกษาส่วนเกินจากที่รัฐให้การสนับสนุน ไม่ว่าจะเป็นค่าเล่าเรียน ค่าธรรมเนียม การศึกษา ค่าเครื่องแบบนักเรียน ค่าสมุดหนังสือ อุปกรณ์การเรียนต่างๆ ค่าเดินทางไปเรียน โดยข้อมูลจากการสารวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน ปี 2553-2563 สานักงานสถิติแห่งชาติ พบว่า ครัวเรือนมีค่าใช้จ่ายด้านการศึกษาส่วนเกินจากรัฐให้การสนับสนุนอยู่ระหว่างร้อยละ 1.6-2.1 ของค่าใช้จ่ายเฉลี่ยต่อเดือนของครัวเรือน สะท้อนให้เห็นว่าค่าใช้จ่ายส่วนเกินจะส่งผลด้านลบต่อโอกาสการศึกษาผู้อยู่ในวัยศึกษาที่มา จากครัวเรือนยากจน ในขณะที่ภาครัฐเองก็เห็นถึงความสาคัญในการเพิ่มโอกาสทางการศึกษาให้แก่ผู้อยู่ใน วัยศึกษาที่ขาดแคลนด้านทุนทรัพย์ โดยได้จัดตั้งกองทุนให้กู้ยืมเพื่อการศึกษา (กยศ.) มาตั้งแต่ปี 2539 เพื่อให้กู้ยืมเงินสาหรับค่าเล่าเรียนค่าใช้จ่ายในการศึกษารวมทั้งค่าครองชีพที่จาเป็นในระหว่าง การศึกษาด้วย ข้อมูลสถิติจากกองทุนให้กู้ยืมเพื่อการศึกษา ณ วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2564 พบว่า มีผู้กู้ยืมจานวน 5,975,241 ราย โดยอยู่ระหว่างการชาระหนี้ ร้อยละ 59 รองลงมาเป็นชาระหนี้เสร็จสิ้น ร้อยละ 23 และอยู่ในช่วงปลอดหนี้ ร้อยละ 17 แผนภูมิ 5.1 จานวนและร้อยละผู้กู้ยืมจากกองทุนให้กู้ยืมเพื่อการศึกษา ณ วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2564 ที่มา : รายงานผลการจ่ายเงินและผลชาระหนี้ กองทุนเงินให้กู้ยืมเพื่อการศึกษา (กยศ.)