Page 17 -

พฤติกรรมการเป็นหนี้ของครัวเรือนเกษตร พ.ศ.2554
1.1 ความเป็นมาและความสำ�คัญของปัญหา
ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา เศรษฐกิจในประเทศไทยมีการขยายตัวอย่างต่อเนื่อง ซึ่ง
เห็ นได้จากตัวเลขอัตราการขยายตัวของผลิ ตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ (Real GDP) ระหว่าง
ปี 2543-2553 ขยายตัวเฉลี่ยร้อยละ 4.8 ต่อปี ทั้งนี้เนื่องจากรัฐบาล
ได้ท�ำการกระตุ้นการบริโภคในระดับรากหญ้า เปิดการค้าเสรี ปล่อย
สินเชื่อดอกเบี้ยต�่ำให้แก่ภาคครัวเรือนอย่างต่อเนื่อง และยังเพิ่ มโอกาส
ในการเข้าถึงแหล่งเงินทุน รวมทั้งพฤติกรรมของคนไทยที่มีการอุปโภค
บริโภคสินค้าฟุ่มเฟือยในอัตราที่ เพิ่มขึ้น
ข้อมูลจากการสำ�รวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครั วเรือนปี 2543-
2554 ของสำ�นักงานสถิติแห่งชาติ แสดงให้เห็นว่ารายได้เฉลี่ยของครัวเรือนปรับตัวเพิ่มขึ้นตาม
ภาวะเศรษฐกิจ จากที่ มีรายได้เฉลี่ย 12,150 บาทต่อเดือนต่อครัวเรือน ในปี 2543 เพิ่มขึ้นเป็น
23,236 บาทต่อเดือนต่อครัวเรือน ในปี 2554 โดยมีอัตราการเพิ่ มขึ้นเฉลี่ย ร้อยละ 6.1 ต่อปี
ส่วนค่าใช้จ่ายของครัวเรือนก็มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่ องเช่นเดียวกัน จาก 9,848 บาทต่อ
เดือนต่อครัวเรือน ในปี 2543 เป็น 17,403 บาทต่อเดือนต่อครั วเรือน ในปี 2554 โดยมีอัตรา
การเพิ่มขึ้นเฉลี่ย ร้อยละ 5.3 ต่อปี ซึ่งแสดงให้เห็นว่าครัวเรือนมีอำ �นาจการซื้อสินค้าอุปโภค
บริโภคเพิ่มขึ้น ในขณะเดียวกันหนี้สินของครัวเรือนก็เพิ่มขึ้นตามไปด้วย จากที่ครัวเรือนมี
หนี้สินเฉลี่ ย 68,405 บาทต่อครัวเรือน ในปี 2543 เพิ่มขึ้นเป็น 134,900 บาทต่อครั วเรือน
ในปี 2552 ซึ่งมีการเพิ่มขึ้นถึงร้อยละ 6.4 ต่อปี
แผนภูมิ1 รายได้ทั้งสิ้นเฉลี่ยต่อเดือนต่อครัวเรือน ค่าใช้จ่ายทั้งสิ้นเฉลี่ยต่อเดือนต่อครัวเรือน
หนี้สินเฉลี่ยของครัวเรือนทั้งสิ้น และร้อยละของครั วเรือนที่เป็นหนี้ ปี 2543-2554
2
68,405
82,485
104,571
116,585 116,681
134,699 134,900
12,150 13,736 14,963 17,787 18,660 20,903 23,236
9,848 10,889 12,297 14,331 14,500 16,819 17,403
56.3 62.4 66.4 64.4 63.3 60.9
55.8
0
20
40
60
80
100
-
30,000
60,000
90,000
120,000
150,000
หนี้สินเฉลี่ยของครัวเรือนทั้งสิ้น รายได้ทั้งสิ้นเฉลี่ ยต่อเดือนต่อครัวเรื อน
ค่าใช้จ่ายทั้งสิ้นเฉลี่ ยต่อเดือนต่อครัวเรือน ร้อยละของครั วเรือนที่เป็นหนี้
บาท ร้อยละ
ป