- page 22

หน้า l 8
สนิ รัช แก้วมี (2550) ศึกษาปั จจัยที่ มีผลต่อภาวะความยากจนของครั วเรือน
เกษตรไทย พบว่า ครัวเรือนเกษตรในภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีภาวะความยากจนมาก
ที่สุ ด การเพิ่มระดับการศึ กษาของหัวหน้าครัวเรือน และโอกาสทำ�งานนอกภาคเกษตร
จะมีผลทำ�ให้ภาวะความยากจนลดลง ในทางตรงกันข้าม การเพิ่ มขึ้นของจำ�นวนหนี้สิ น
จำ�นวนผู้พึ่ งพิงในครัวเรือน และขนาดฟาร์ม ทำ�ให้ภาวะความยากจนเพิ่มขึ้น นอกจากนี้
ประเภทกิจกรรมการผลิตก็มีผลต่ อความยากจน
สำ�นั กงานเศรษฐกิจการเกษตร (2555) ศึกษาปัจจัยที่ มีอิทธิพลต่อรายได้ของ
ครัวเรือนเกษตรกร พบว่า ปัจจั ยที่มีอิ ทธิพลต่อรายได้ของครัวเรือนเกษตรกร ประกอบด้วย
ทรัพย์สิ นหรือความมั่งคั่งของครัวเรือน รายได้เงินสดจากหัตถกรรมของครัวเรือน เนื้อที่
เพาะปลูกทั้งสิ้นของครัวเรือน อายุ ของหัวหน้ าครัวเรือน ระดับการศึกษาของหั วหน้า
ครัวเรือน จำ�นวนสมาชิกในครัวเรือน สมาชิกครัวเรือนที่พึ่งพิ ง ภูมิภาคของครัวเรือน และ
การปฏิบัติงานในเชิงเศรษฐกิ จของหัวหน้ าครัวเรือน
วรายุ ทธ พลาศรี (2556) ศึกษาปั จจัยที่ มีผลต่ อความยากจนของครัวเรือนใน
ชนบท กรณี ศึกษาจังหวัดมหาสารคาม โดยกลุ่ มตัวอย่างเป็นครัวเรือนที่อยู่ในเขตพื้นที่
ชนบทจั งหวัดมหาสารคามเท่ากับ 400 ครั วเรือน และใช้เส้ นความยากจนของครัวเรือน
ภาคตะวั นออกเฉียงเหนือในเขตพื้นที่ชนบท ปี 2553 ที่คำ�นวณโดยสำ�นักงานคณะกรรมการ
เศรษฐกิ จและสังคมแห่งชาติ ซึ่ งเท่ากับ 1,565 บาทต่อคนต่อเดือนเป็นเกณฑ์ในการแบ่ง
กลุ่มครัวเรือนยากจนกับกลุ่มครัวเรือนที่ ไม่ยากจน พบว่า ปั จจัยที่มีผลต่อความยากจนของ
ครัวเรือน ได้แก่ ระดับการศึกษาของหัวหน้าครั วเรือน ขนาดของครั วเรือน ขนาดพื้นที่ที่ใช้
ในการประกอบอาชีพ มูลค่าสินทรัพย์ถาวร และหนี้สิ นของครัวเรือน
สมชัย จิ ตสุชน และ จิราภรณ์ แผลงประพันธ์ (2556) ศึกษาการค�ำนวณดัชนี
ความยากจนในหลายมิติ โดยเป็นดัชนีระดับครัวเรือน ซึ่งใช้ข้อมูลการส�ำรวจภาวะเศรษฐกิจ
และสังคมของครัวเรื อนปี 2554 เป็ นฐานในการค�ำนวณ พบว่ า การศึกษาเป็ นมิติที่
ครัวเรือนมีความขัดสนสูงที่สุ ด (ตัวชี้วัดคือ จ�ำนวนปีที่ได้รั บการศึกษา และการได้รับการ
ศึกษา) รองลงมาเป็นมิติด้านความเป็นอยู่ (ตัวชี้วัดคือ ไฟฟ้า, ห้องน�้ำ, เชื้ อเพลิงที่ ใช้ปรุง
อาหาร, น�้ำดื่ม และทรัพย์สิน) มิติเรื่องโอกาสการเข้าถึงบริการของรัฐ (ตัวชี้วัดคือ Child/
Elderly/ Disabled Care และ Publicly provided microfinance) และมิติด้านสุขภาพ
(ตัวชี้วัดคือ พิการ) ตามล�ำดับ