สู
ตร ำรคำนวณ :
1
=
1
N
i
n
Z
G
1
x 100
; G
n
= (Z – y
i
) . I( y
i
Z)
โดยที่
1
= ดั
ชนี
ช่
องว่
างความยากจน (ด้
านรายได้
หรื
อค่
าใช้
จ่
าย)
n
G
= ความแตกต่
างระหว่
างรายได้
/ ค่
าใช้
จ่
ายของคนจน และเส้
นความ
ยากจน
Z
= เส้
นความยากจน
i
y
= รายได้
/ค่
าใช้
จ่
ายเฉลี่
ยต่
อคนต่
อเดื
อน
N
= จานวนประชากรทั้
งสิ้
น
I = 1 ถ้
า ( y
i
Z )
0 ถ้
า ( y
i
> Z)
สาหรั
บการคานวณหาต้
นทุ
นขั้
นต่
าในการขจั
ดความยากจน หาได้
จากผลรวมของความแตกต่
าง
ระหว่
างรายได้
/ ค่
าใช้
จ่
ายของคนจน และเส้
นความยากจน (
N
i
n
G
1
)
7.4 ดั
ชนี
ควำมรุ
นแรงข งควำมยำ จน (Severity of Poverty Index หรื
Squared
of Poverty Gap Index)
ใช้
วั
ดระดั
บความรุ
นแรงของความยากจน บางครั้
งเรี
ยกว่
าดั
ชนี
ช่
องว่
างความ
ยากจนกาลั
งสอง โดยให้
ความสาคั
ญกั
บกลุ่
มคนที่
ยากจนมาก ๆ หรื
อคนจนถาวร ซึ่
งคานวณได้
จากการยก
กาลั
งสองของช่
องว่
างระหว่
างเส้
นความยากจนกั
บรายได้
ประจา หรื
อค่
าใช้
จ่
ายเพื่
อการอุ
ปโภคบริ
โภคของคน
จน หากมี
จานวนคนจนเป็
นจานวนมากที่
มี
รายได้
หรื
อค่
าใช้
จ่
ายอยู่
ใต้
เส้
นความยากจน ในระดั
บต่
ามาก ค่
า
ตั
วชี้
วั
ดดั
งกล่
าวจะมี
ค่
าสู
ง แสดงว่
าปั
ญหาความยากจนมี
ความรุ
นแรงมาก (ค่
าดั
ชนี
มี
ค่
าอยู่
ระหว่
าง 0 และ 1
เพื่
อให้
การอธิ
บายผลง่
ายขึ้
นจึ
งทาให้
เป็
น ร้
อยละ )
สู
ตร ำรคำนวณ :
2
=
1
N
i
Z
G
n
1
2
x 100
; G
n
= (Z – y
i
) . I( y
i
Z)
โดยที่
P
2
= ดั
ชนี
ความรุ
นแรงของความยากจน
G
n
= ความแตกต่
างระหว่
างรายได้
/ ค่
าใช้
จ่
าย และเส้
นความยากจน
Z = เส้
นความยากจน
y
i
= รายได้
/ ค่
าใช้
จ่
ายเฉลี่
ยต่
อคนต่
อเดื
อน
N = จานวนประชากรทั้
งสิ้
น
I = 1 ถ้
า ( y
i
Z )
0 ถ้
า ( y
i
> Z)
7.5 สั
มปร สิ
ทธิ์
ข งควำมไม่
สม ภำค หรื
ดั
ชนี
จิ
นี
(Gini Coefficient หรื
Gini
Index)
หมายถึ
ง ดั
ชนี
ที่
ใช้
วั
ดการกระจายรายได้
หรื
อความไม่
เท่
าเที
ยมกั
นของประชากร มี
ค่
าอยู่
ระหว่
าง 0
และ 1 โดยค่
ายิ่
งมากขึ้
น แสดงว่
าการกระจายรายได้
หรื
อการใช้
จ่
ายมี
ความไม่
เท่
าเที
ยมกั
นมากขึ้
น ค่
า 0
แสดงถึ
งการกระจายรายได้
หรื
อการใช้
จ่
ายมี
ความเท่
าเที
ยมกั
นอย่
างสมบู
รณ์
และค่
า 1 แสดงถึ
ง การกระจาย
รายได้
หรื
อการใช้
จ่
ายมี
ความไม่
เท่
าเที
ยมกั
นอย่
างสมบู
รณ์
(ค่
าดั
ชนี
มี
ค่
าอยู่
ระหว่
าง 0 และ 1 เพื่
อให้
การ
อธิ
บายผลง่
ายขึ้
นจึ
งทาให้
เป็
น ร้
อยละ )