Page 16 - Poverty Map Whole 2010

1. แผนทีควำมยำ จน (Poverty Maps) คื ไร
การจัดทาโครงการแผนที่ ความยากจนเป็นการนาเสนอข้อมูลเชิงพื้นที่เพื่ อแสดงให้เห็นสถานะ
ทางเศรษฐกิจ ภาวะความยากจน และการกระจายรายได้ ของครัวเรือน ตั้ งแต่ระดับทั่วราชอาณาจั กร ภาค
จังหวัด อาเภอ และตาบล ซึ่งสามารถนาเสนอในระบบสารสนเทศภู มิศาสตร์ (Geographic Information
System : GIS) จัดทาขึ้นโดยการเชื่ อมโยงข้อมูลการสารวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน และข้อมูล
สามะโนประชากรและเคหะเข้าด้วยกัน โดยใช้วิ ธี Small Area Estimation ของธนาคารโลก ร่วมกั บวิธี การ
ทางสถิติและเศรษฐมิติ
แผนที่ความยากจนเป็นเครื่ องมือสาคัญสาหรั บภาครัฐใช้ในการกาหนดนโยบาย วางแผนงาน
ติ ดตามและประเมินผล โดยผู้ดาเนินงานในระดับนโยบายสามารถทราบว่าพื้ นที่ที่มี ความยากจนอยู่ที่ไหนบ้ าง
ระดับความยากจน และความรุนแรงของความยากจนในพื้นที่นั้นๆ เป็ นอย่างไร ซึ่งมีความจาเป็นต่อรั ฐบาลใน
การจัดสรรทรัพยากรที่มี อยู่อย่างจากัดให้มีประสิทธิภาพ และประสิทธิผล
2. ปร โยชน์ข งแผนทีควำมยำ จน
1) ใช้วัดการกระจุ กตัว และการกระจายตั วของคนจน
2) เพิ่มความเข้าใจเกี่ยวกับอิทธิพลของปัจจัยพื้นที่ต่อความยากจน
3) สนับสนุนการดาเนิ นนโยบายขจัดความยากจนของภาครัฐ ช่วยในการจัดสรรงบประมาณ
และทรัพยากรอื่นๆ ให้สอดคล้องกับจานวนคนจน ระดับความยากจน และความรุนแรงของความยากจน ใน
แต่ละพื้นที่อย่างเหมาะสมและเท่าเทียม
4) ช่วยประเมิ นผลการดาเนินงานตามนโยบายแก้ไขปัญหาความยากจน อันจะนาไปสู่การเพิ่ม
ประสิทธิภาพในการดาเนินนโยบาย
3. แนวคิด ำรวัดควำมยำ จน
ควำมยำ จน หมำยถึง ควำมขำดแค นหรื ไม่พ พียงต่ ำรดำรงชี พตำมควำมจำ ป็น
พื้นฐำน (ปัจจัยสี่ ) การขาดศักยภาพในการดาเนิ นชีวิ ต เนื่องจากขาดแคลนทรัพยากรหรือปัจจัยการผลิต
การขาดความรู้ ความสามารถ ขาดทางเลื อก ขาดการรับรู้ข่ าวสาร ไม่ สามารถเข้าถึงบริการขั้ นพื้นฐาน
ตลอดจนขาดการมีส่วนร่ วมในการปกครองสังคม และวัฒนธรรมในการดาเนินชีวิต
สำหรับ ณฑ์วัดว่ ำใครคื คนจน ำหนด ส้นแบ่งด้วย ณฑ์มำตรฐำนควำมต้ ง ำร ำหำร
แ สิ งจำ ป็ นพื้นฐำนขั้ นตำที พี ยงพ ต่ ำรดำรงชีพข งแต่ บุคค รี ย ว่ำ ส้ นควำมยำ จน
(Poverty Line) ซึ่งคานวณเป็นตัวเงินที่สะท้อนต้นทุนหรือค่าใช้ จ่ายของปัจเจกบุ คคลในการได้มาซึ่งอาหาร
และสิ่งจาเป็นพื้นฐานขั้ นต่าที่ทาให้สามารถดารงชีพได้ มีหน่วยเป็นบาทต่ อคนต่อเดือน หากบุคคลใดมีระดับ
รายได้หรือค่ าใช้จ่าย (ระดับการบริ โภค) ต่ากว่าเส้นความยากจนถือเป็นคนจน
เส้นความยากจนด้านอาหารกาหนดขึ้นจากความต้ องการปริมาณสารอาหาร แคลอรี และ
โปรตีนของคนซึ่ งแตกต่างกันตามเพศและอายุ รวมทั้งแบบแผนการบริโภค และค่าครองชีพที่แตกต่ างกัน
ตามภู มิภาคและพื้นที่ แต่ได้รั บความพึงพอใจหรื ออรรถประโยชน์ (Utility) เท่ากั น ทั้งนี้การกาหนดรูปแบบ
การบริโภคเป็นตะกร้ าสินค้ าอุปโภคบริโภค (Consumption Baskets) ที่แตกต่ างกันตามพื้นที่จานวน 9
ตะกร้า ประกอบด้วย 1 ตะกร้าสิ นค้าของกรุงเทพมหานคร และ 8 ตะกร้าสิ นค้าแยกเขตเมืองและเขตชนบท
ของภาคเหนือ ภาคกลาง ภาคตะวันออกเฉี ยงเหนือ และภาคใต้ เพื่ อสะท้อนรู ปแบบการบริโภคของคนที่
อาศั ยอยู่ต่างภูมิ ภาคและสังคม รวมทั้งใช้ดัชนีราคาผู้บริโภคในพื้นที่สะท้อนราคาสิ นค้าหรือค่าครองชีพ