POVERTY MAPS NORTHERN REGION - page 7

บทสรุปผู้บริหำร
ผลกำรวิเครำะห์ตั วชี้วัดภำวะควำมยำกจนจำกโครงกำรจั ดทำแผนที่ควำมยำกจนของประเทศ
ไทย พ.ศ. 2560 ของจั งหวัดในภำคเหนือ เมื่อพิจำรณำผล แยกเป็ นพื้ นที่ ในเขตเทศบำล และนอกเขต
เทศบำล สำมำรถสรุปได้ดังนี้
• พื้นที่ในเขตเทศบำล
สัดส่วนคนจน หรื อสัดส่วนของประชำกรที่มี ค่ำใช้จ่ำยเพื่อกำรอุปโภคบริโภคต่ำกว่ำเส้นควำมยำกจน
จั งหวัดที่มี สั ดส่วนคนจนในพื้ นที ่ในเขตเทศบำล มำกที่ สุด 3 จั งหวัดแรกได้แก่ จ.ตำก ร้ อยละ10.7
จ.นครสวรรค์ ร้อยละ 7.6 และ จ.พะเยำ ร้ อยละ 7.5 ส่วนที่ น้อยที่ สุ ด 3 จั งหวั ดแรก ได้ แก่ จ.พิจิ ตร
จ.ลำพูน และ จ. กำแพงเพชร ร้อยละ 2.0 ร้อยละ 2.0 และ ร้อยละ 2.7 ตำมลำดั บ
ดั ชนีช่องว่ำงควำมยำกจน 1/ เมื่อพิจำรณำเฉพำะกลุ่ มคนจน เพื่อเปรียบเที ยบค่ำใช้จ่ ำยเพื่อกำร
อุปโภคบริ โภคของคนจน ว่ ำมีค่ำน้อยกว่ ำเส้นควำมยำกจนเพี ยงใด พบว่ำ 5 จั งหวัดแรกที่มีช่ องว่ำงควำม
ยำกจนในพื้ นที่ในเขตเทศบำล สูงสุด ได้แก่ จ.ตำก ร้อยละ 3.0 จ.สุโขทัย ร้อยละ 2.1 จ.แพร่ ร้อยละ 2.1
จ.นครสวรรค์ ร้อยละ 2.0 และ จ.พะเยำ ร้อยละ 2.0
ดั ชนีควำมรุนแรงของควำมยำกจน 2/ หำกจะวั ดควำมรุนแรงของควำมยำกจน เพื่อใช้พิจำรณำกำร
ให้ควำมช่วยเหลื อคนจนที่มี ระดั บควำมรุนแรงในระดับต่ ำง ๆ โดยพิจำรณำจำกดัชนีควำมรุนแรงของควำม
ยำกจน พบว่ำ ทุกจังหวัดในภำคเหนือมีควำมรุนแรงของควำมยำกจนอยู่ในระดับที่ต่ ำ มีค่ำอยู่ระหว่ำงร้อยละ
0.1-1.2 ซึ่งแสดงให้เห็ นว่ำคนจนที่อยู่ในเขตเทศบำลของจั งหวัดในภำคเหนื อมีค่ ำใช้จ่ำยเพื่ อกำรอุปโภค
บริ โภคไม่ห่ำงจำกเส้นควำมยำกจนมำกนัก หำกมีนโยบำยขจัดปั ญหำควำมยำกจนควรมีกำรส่งเสริมอำชีพ
เสริมให้สอดคล้องทักษะและทรั พยำกรที่มี อยู่ในพื้นที่ เพื่อยกระดับรำยได้ให้สูงขึ้น หลุดพ้ นจำกควำมยำกจน
ด้ำนมิติ ที่วัดด้วยตัวเงิน
ควำมเหลื่อมล้ำในด้ ำนค่ำใช้จ่ ำย3/ เมื่อพิจำรณำจำกค่ำสั มประสิทธิ์ ควำมไม่เสมอภำค หรื อดัชนี จินี
(Gini Coefficient) ด้ำนค่ ำใช้จ่ำย ซึ่ งเป็นตัวบ่งชี้ควำมไม่ เสมอภำคด้ำนค่ำใช้ จ่ำยเพื่อกำรอุ ปโภคบริโภคของ
ประชำกร พบว่ ำ พื้นที่ในเขตเทศบำลของทุ กจั งหวัดในภำคเหนื อ มี ค่ำสัมประสิ ทธิ์ควำมไม่เสมอภำค อยู่
ระหว่ำงร้อยละ 27.1-38.3 สูงสุ ด 3 จังหวั ดแรก ได้แก่ จ.แม่ฮ่องสอน ร้อยละ 38.3 จ.ลำปำง ร้ อยละ 37.2
และ จ.ตำก ร้อยละ 36.6
หมำยเหตุ: 1/ ช่องว่ำงควำมยำกจน หมำยถึ ง สัดส่วนของผลต่ำงระหว่ ำงค่ำใช้จ่ ำยเพื่อกำรอุ ปโภคบริโภคกับเส้นควำมยำกจนของคนจน
มีค่ำอยู่ระหว่ำง 0-1 ค่ ำเข้ำใกล้ 0 แสดงว่ ำคนจนมีค่ำใช้ จ่ำยเพื่อกำรอุปโภคบริโภคต่ำกว่ำเส้นควำมยำกจนเพียงเล็กน้อย แต่ถ้ำค่ำดังกล่ำวมีค่ำเข้ำ
ใกล้ 1 แสดงว่ำคนจนมีค่ำใช้จ่ ำยเพื่อกำรอุปโภคบริโภคต่ ำกว่ำเส้นควำมยำกจนมำก (เพื่อให้กำรอธิบำยผลง่ำยขึ้น จึงทำให้เป็นร้อยละ)
2/ ควำมรุ นแรงของควำมยำกจน หมำยถึง สัดส่ วนของค่ำยกกำลังสองของผลต่ำงระหว่ำงค่ ำใช้จ่ ำยเพื่ อกำรอุปโภคบริโภคกับเส้น
ควำมยำกจน ดัชนี มีค่ำระหว่ำง 0-1 โดยหำกควำมรุนแรงของควำมยำกจนมีค่ำเข้ ำใกล้ 0 แสดงว่ำ มี ปัญหำควำมยำกจนอยู่ในระดับต่ ำมำก
แต่หำกมี ค่ำเข้ำใกล้ 1 แสดงว่ำมีปัญหำควำมยำกจนในระดับที่รุนแรงมำก (เพื่อให้กำรอธิบำยผลง่ำยขึ้น จึงทำให้ เป็นร้อยละ)
3/ สัมประสิทธิ์ ควำมไม่เสมอภำค หรือ ดัชนีจินี (Gini Coefficient) ด้ำนค่ำใช้จ่ ำย หมำยถึง ค่ำที่ใช้วัดควำมไม่เสมอภำคของ
ค่ำใช้จ่ำยของประชำกร โดยมีค่ำระหว่ำง 0-1 ค่ำเข้ำใกล้ 0 แสดงว่ ำ มีควำมไม่เสมอภำคที่น้อยลง แต่หำกมี ค่ำเข้ำใกล้ 1 แสดงว่ำ มีควำมไม่
เสมอภำคสูงขึ้น (เพื่อให้กำรอธิบำยผลง่ำยขึ้น จึงทำให้ เป็นร้อยละ)
iii