18
เครื่
องชี้
ภาวะสั
งคม พ.ศ. 2556
บทที่
2
แรงงาน
ความก
าวหน
าด
านสาธารณสุ
ข ทํ
าให
อั
ตราการตายของประชากรลดลง และ
ผู
สู
งอายุ
มี
อายุ
ยื
นยาวขึ้
น ประกอบกั
บจํ
านวนเด็
กเกิ
ดใหม
ลดน
อยลงอย
างต
อเนื่
อง ส
งผลให
ใน
อนาคตสั
ดส
วนของประชากรวั
ยแรงงาน (15-59 ป
) ต
อประชากรทั
้
งหมดจะมี
แนวโน
มลดลง
ในขณะที่
ผู
สู
งอายุ
มี
แนวโน
มเพิ่
มขึ้
น ซึ่
งจะกระทบถึ
งภาระของแรงงานที
่
จะเพิ
่
มขึ
้
นอย
างมาก
ต
อการเกื้
อหนุ
นดู
แลประชากรเด็
กและผู
สู
งอายุ
แรงงานไทยแบ
งออกเป
น 2 ประเภท คื
อ แรงงานในระบบ และแรงงานนอกระบบ
แรงงานในระบบ คื
อ ผู
ทํ
างานที่
ได
รั
บเงิ
นค
าจ
าง หรื
อเงิ
นเดื
อน มี
การจ
างงานอย
างเป
นระบบและ
ได
รั
บสิ
ทธิ
ประโยชน
ด
านประกั
นสั
งคม เช
น ด
านการรั
กษาพยาบาล สิ
ทธิ
ประโยชน
สํ
าหรั
บผู
พิ
การ
ทุ
พพลภาพ และสิ
ทธิ
ประโยชน
ด
านเงิ
นบํ
านาญ ส
วนแรงงานนอกระบบ คื
อ แรงงานที่
ทํ
างานแต
ไม
ได
รั
บหลั
กประกั
นใดๆ จากการจ
างงาน ไม
มี
สิ
ทธิ
ได
รั
บการคุ
มครองและสวั
สดิ
การจากการ
ทํ
างานที่
พึ
งได
จากผู
ว
าจ
าง ซึ่
งทั้
งแรงงานในระบบ และแรงงานนอกระบบนั้
น ต
างก็
มี
ส
วนสํ
าคั
ญ
ในการขั
บเคลื่
อนเศรษฐกิ
จ เพราะแรงงานเป
นป
จจั
ยการผลิ
ตขั้
นต
นของการดํ
าเนิ
นกิ
จกรรมทาง
เศรษฐกิ
จ หากแรงงานมี
รายได
แล
ว จะนํ
าไปสู
การใช
จ
ายซื้
อสิ
นค
าและบริ
การ ก
อให
เกิ
ดการ
หมุ
นเวี
ยนทางเศรษฐกิ
จของประเทศ
นอกจากนี้
การเปลี่
ยนแปลงเข
าสู
ประชาคมโลก เช
น การเคลื่
อนย
ายแรงงานฝ
มื
อ
สิ
นค
า บริ
การ การลงทุ
นอย
างเสรี
ของประชาคมเศรษฐกิ
จอาเซี
ยนในป
2558 เป
นความท
าทาย
ที่
ผู
ประกอบการและแรงงานต
องปรั
บตั
ว และเรี
ยนรู
บริ
บทใหม
ๆ เช
นกั
น ทั้
งนี้
ผู
ประกอบการ
อาจต
องพั
ฒนามาถึ
งจุ
ดที่
เปลี่
ยนจากการใช
ค
าจ
างแรงงานราคาถู
ก ใช
ฐานความรู
ทางด
าน
เทคโนโลยี
ในการผลิ
ตที่
ไม
สู
งนั
ก มาสู
ความท
าทายในการนํ
านวั
ตกรรมทางด
านเทคโนโลยี
มาใช
เพื่
อสร
างศั
กยภาพการแข
งขั
นในตลาดเสรี
ให
มากขึ้
น ดั
งนั้
น การพั
ฒนาคุ
ณภาพของประชากรจึ
ง
เป
นสิ่
งจํ
าเป
นอย
างยิ่
ง โดยเฉพาะคุ
ณภาพการศึ
กษา เพื่
อผลิ
ตแรงงานที่
มี
ความรู
ความสามารถ
มี
ฝ
มื
อและทั
กษะในการทํ
างาน คล
องตั
ว สามารถเรี
ยนรู
ให
ทั
นต
อการเปลี่
ยนแปลง โดยเฉพาะ
อย
างยิ่
งกลุ
มแรงงานรุ
นใหม
ที่
มี
ความรู
ความสามารถในการใช
เทคโนโลยี
สามารถตอบสนอง
ความต
องการของตลาดทั้
งในระดั
บอาเซี
ยนและระดั
บโลกได