POVERTY MAPS NORTHERN REGION - page 20

6.2 กำรวิเครำะห์ เบื้องต้ น เพื่ อให้ทรำบฐำนะทำงเศรษฐกิจของประชำกรในตำบลและอำเภอ
ต่ ำง ๆ ในจังหวัดหนึ่ ง จะใช้ ค่ ำตัวชี้วั ดควำมยำกจนแบบช่ วง (Interval Estimation) ซึ่งประกอบด้วย ค่ ำ
ขีดจำกั ดบน (Upper Bound) และค่ ำขีดจำกั ดล่ ำง (Lower Bound) แทนกำรใช้ ค่ำตัวชี้วั ดแบบจุ ด (Point
Estimation) ในกำรเปรียบเที ยบกับค่ำเฉลี่ยของอำเภอหรือจังหวั ดแบบช่วง (ดูรำยละเอียดในภำคผนวก) ซึ่ ง
ผลที่ได้กำหนดเป็นสัญลักษณ์ในสดมภ์ “เทียบกับค่ำเฉลี่ ย” ของตำรำงดังนี้
(+) แทน ดีกว่ำค่ำเฉลี่ ยของอำเภอ จังหวัด
(-) แทน แย่กว่ำค่ำเฉลี่ยของอำเภอ จังหวัด
0 แทน พอ ๆ กับค่ำเฉลี่ยของอำเภอ จังหวัด
7. คำนิยำม และสูตรกำรคำนวณ
7.1 ค่ำใช้จ่ำยเฉลี่ ยต่อคนต่อเดือน (Monthly Consumption Expenditures Per Capita)
หมำยถึง ค่ ำใช้จ่ำยเพื่อกำรอุปโภคบริโภคเฉลี่ยต่อคนต่ อเดือน ซึ่งประกอบด้วย
1) จำนวนเงิ นที่ครั วเรือนใช้จ่ำยในกำรซื้อสินค้ำและบริกำรต่ำงๆ เพื่อใช้ในกำรดำรงชีพ
2) มูลค่ ำของสินค้ำและบริ กำรที่ได้รั บเป็นส่วนหนึ่ งของค่ำจ้ำง เงินเดือน สินค้ำหรื ออำหำรที่
ครั วเรือนผลิตและบริโภคเอง (รวมค่ำประเมินค่ำเช่ ำบ้ำนที่ครั วเรือนเป็นเจ้ำของ) หรือได้มำโดยไม่ต้องซื้อ
ไม่รวม รำยจ่ ำยอื่ นๆ ได้แก่ ค่ ำภำษี เงิ นบริจำค ค่ ำเบี้ยประกั นภั ย ค่ำสลำกกินแบ่ง
ดอกเบี้ยจ่ำย และรำยจ่ ำยที่ มิใช่เพื่ อกำรบริโภคอื่ น ๆ และค่ำใช้จ่ำยประเภทสะสมทุน เช่น ค่ำซื้อ (หรือเช่ำ
ซื้อ) บ้ำนที่ดิ น ของมีค่ำ เช่ น ทองคำ เพชร พลอย เป็นต้ น และเงินค่ำเบี้ ยประกันชีวิ ต ประเภทสะสมทรัพย์
เงินสมทบกองทุนต่ำง ๆ เช่น กองทุนบำเหน็ จบำนำญข้ำรำชกำร กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ เป็นต้น
ค่ำใช้จ่ำยเพื่อกำรอุปโภคบริโภคเป็ นตัวบ่งชี้ที่จะบอกฐำนะควำมเป็นอยู่ของประชำกรและ
มี ควำมสัมพันธ์ใกล้ ชิดกับรำยได้เป็นอย่ำงมำก กล่ำวคือ ผู้มี รำยได้สูงจะมีควำมสำมำรถในกำรใช้จ่ำยสู ง โดย
ปกติผู้มี ฐำนะดีจะใช้จ่ำยเพื่อกำรอุปโภคบริโภคมำกกว่ำผู้ มีฐำนะยำกจน โดยเฉพำะสินค้ำฟุ่ มเฟือยที่ไม่ จำเป็น
ต่อกำรดำรงชีพ ในขณะที่คนยำกจนจะใช้จ่ำยน้อยด้วยข้ อจำกัดที่มีรำยได้ ต่ำ
7.2 สั ดส่ วนคนจน (Headcount Ratio หรือ Headcount Index) เป็ นตัวที่บ่ งชี้ ภำวะ
ควำมยำกจน (Poverty Incidence) ซึ่งนิ ยมใช้กันมำก บำงครั้ งเรียกว่ำ ร้ อยละประชำกรที่มี รำยได้ หรื อ
ค่ ำใช้จ่ ำยต่ำกว่ำเส้นควำมยำกจน ค่ำสั ดส่วนคนจนที่ได้ นิยมคู ณด้วย 100 เพื่ อให้มี หน่วยเป็ นร้อยละ เช่ น
สัดส่ วนคนจนจังหวั ดปัตตำนี มิติค่ ำใช้จ่ำย มีอยู่ร้ อยละ 16 หมำยควำมว่ำ จำนวนประชำกรจั งหวัดปัตตำนี
100 คน เป็นคนจน 16 คน ซึ่งจะใช้ ประโยชน์ในกำรบอกสภำวกำรณ์ควำมยำกจนว่ำมีจำนวนคนจนอยู่เท่ำไร
มำกน้อยเพี ยงใดในแต่ละพื้นที่ แต่จะไม่ทรำบว่ำมีระดั บควำมยำกจนว่ำรุนแรงมำกน้อยเพียงใด
7