POVERTY MAPS NORTHERN REGION - page 21

สู ตรกำรคำนวณ : 0  =

 p x 100
โดยที่ 0  = สัดส่ วนคนจน
p  = จำนวนประชำกรที่ มีรำยได้/ค่ำใช้จ่ำยเฉลี่ยต่อคนต่ อเดือนต่ำกว่ำ
เส้ นควำมยำกจน
 = จำนวนประชำกรทั้ งสิ้น
7.3 ดั ชนีช่องว่ำงควำมยำกจน (Poverty Gap Index) ใช้วั ดระดับควำมยำกจน คำนวณ
โดยกำรหำค่ำเฉลี่ยช่องว่ ำงระหว่ำงเส้นควำมยำกจนกับรำยได้ประจำหรือค่ำใช้จ่ำยเพื่อกำรอุปโภคบริโภคของ
คนจน โดยเฉลี่ ยเป็นอัตรำส่วนเท่ำไรของเส้นควำมยำกจน หรือกล่ ำวได้ว่ำ เป็นสัดส่ วนโดยเฉลี่ยของช่ องว่ำง
ควำมยำกจนของประชำกรทั้ งหมดในแต่ละพื ้ นที่ (มี ค่ ำอยู่ ระหว่ำง 0 และ 1 เพื่ อให้กำรอธิ บำยผล
ง่ำยขึ้ นจึ งทำให้ เป็นร้ อยละ)
ช่องว่ำงควำมยำกจนสำมำรถนำไปใช้ประโยชน์ในกำรกำหนดงบประมำณหรือค่ ำใช้จ่ำยขั้ นต่ำ
(Minimum Cost) ลงในพื้นที่ยำกจนเป้ ำหมำยที่จะช่วยให้คนจนหลุดพ้ นควำมยำกจนอย่ำงหยำบ ซึ่งจะเป็น
กำรป้องกันกำรรั่วไหลของงบประมำณ
สูตรกำรคำนวณ : 1  =

1 

N
i
n
Z
G
1
x 100 ; G n = (Z – y i) . I( y i  Z)
โดยที่ 1  = ช่องว่ำงควำมยำกจน (ด้ำนรำยได้หรือค่ ำใช้จ่ำย)
n G = ควำมแตกต่ำงระหว่ำงรำยได้ / ค่ ำใช้จ่ำยของคนจน
และเส้นควำมยำกจน
Z = เส้นควำมยำกจน
i y = รำยได้/ค่ำใช้จ่ำยเฉลี่ ยต่อคนต่อเดือน
N = จำนวนประชำกรทั้งสิ้น
I = 1 ถ้ำ ( y i  Z )
0 ถ้ำ ( y i > Z )
สำหรับกำรคำนวณหำต้นทุนขั้นต่ำในกำรขจัดควำมยำกจน หำได้จำกผลรวมของควำมแตกต่ำง
ระหว่ำงรำยได้ / ค่ำใช้จ่ำยของคนจน และเส้นควำมยำกจน ( 

N
i
n G
1
)
7.4 ดั ชนีควำมรุ นแรงของควำมยำกจน (Severity of Poverty หรือ Squared of Poverty
Gap Index) ใช้ วัดระดับควำมรุนแรงของควำมยำกจน บำงครั้งเรียกว่ำช่ องว่ำงควำมยำกจนกำลั งสอง โดยให้ควำมสำคั ญ
กับกลุ่มคนที่ยำกจนมำก ๆ หรื อคนจนถำวร ซึ่งคำนวณได้จำกกำรยกกำลังสองของช่องว่ำง ระหว่ ำงเส้นควำม
ยำกจนกับรำยได้ ประจำ หรือค่ำใช้ จ่ำยเพื่อกำรอุ ปโภคบริโภคของคนจน หำกมีจำนวนคนจนเป็นจำนวนมำกที่มี รำยได้
หรื อค่ำใช้ จ่ำยอยู่ใต้ เส้ นควำมยำกจน ในระดับต่ ำมำก ค่ำดั งกล่ ำวจะมีค่ ำสูง แสดงว่ ำปัญหำควำมยำกจนมี
ควำมรุนแรงมำก (ค่ำดั ชนีมี ค่ำอยู่ระหว่ำง 0 และ 1 เพื่อให้กำรอธิบำยผลง่ำยขึ้นจึงทำให้เป็นร้อยละ)
8