Page 38 -

พฤติกรรมการเป็นหนี้ของครัวเรือนเกษตร พ.ศ.2554
3.1.2 ลักษณะทั่วไปของหั วหน้าครัวเรือนเกษตร
จากการศึกษางานวิจัยที่ผ่านมาในบทที่ 2 ส่วนใหญ่ให้ความสำ�คั ญกับหัวหน้า
ครัวเรือนซึ่งมีอยู่ทุกครัวเรือน หัวหน้าครัวเรือนจะเป็นตัวแทนของครัวเรือนทั้งในด้านเศรษฐกิจ
และสังคม เนื่องจากหัวหน้าครัวเรือนเป็นผู้นำ� และเป็นผู้ตัดสินใจในครัวเรือน รวมทั้ง
เป็นบุ คคลที่สมาชิกในครัวเรือนให้การยอมรับ ซึ่งจะเห็ นได้จากการศึกษาของ สมชัย จิตสุชน
และสุรัย เชื้อลิ้นฟ้า เป็นต้น
ครัวเรือนเกษตรในประเทศไทยส่วนใหญ่มี หัวหน้าครัวเรือนเป็นเพศชาย แต่มี
แนวโน้มลดลงเล็กน้อย คือจากร้อยละ 77.8 ในปี 2552 เหลือร้อยละ 77.5 ในปี 2554
โดยหัวหน้าครัวเรือนเกษตรมีอายุเฉลี่ยประมาณ 53-54 ปี และหัวหน้าครัวเรือนเกษตร
มากกว่าร้อยละ 80 มีการศึ กษาระดับประถมศึกษาหรือต�่ำกว่า แต่เมื่อเปรียบเทียบการศึกษา
ในระดับอื่ นๆ ระหว่างปี 2552 และปี 2554 พบว่า ระดับการศึกษาของหัวหน้าครัวเรือนเกษตร
มีแนวโน้มสูงขึ้น และคาดว่าในอนาคตผู้ที่ท�ำงานด้านเกษตรก็น่าจะมีการศึกษาในระดับที่สูงขึ้น
เรื่อยๆ เนื่องจากรัฐบาลมีนโยบายส่งเสริม และเปิดโอกาสทางด้านการศึ กษาให้ประชาชนมาก
ขึ้น เช่น พระราชบัญญัติการศึกษาภาคบังคับ การกู้ยืมเงินเพื่อการศึกษา เป็นต้น
ตาราง 2 จำ�นวน และร้อยละของครัวเรือนเกษตร จำ�แนกตามเพศ อายุ และระดับการศึกษาของ
หั วหน้าครัวเรือน ปี 2552 และ 2554
ลักษณะทางประชากร
ของหัวหน้าครัวเรือน
ปี 2552 ปี 2554
จำ�นวน ร้อยละ จำ�นวน ร้อยละ
เพศของหั วหน้าครัวเรือน
ชาย 3,425,659 77.8 3,393,324 77.5
หญิง 975,722 22.2 987,257 22.5
รวม 4,401,381 100.0 4,380,581 100.0
อายุ ของหัวหน้าครัวเรือน =53.4 S.D.=12.6  =53.8 S.D.=12.6
ระดั บการศึกษาของหัวหน้าครัวเรือน
ประถมศึกษาหรือต�่ ำกว่า 3,581,718 87.1 3,516,740 85.4
มัธยมศึกษาตอนต้น 295,982 7.2 299,593 7.3
มัธยมศึกษาตอนปลาย 176,069 4.3 232,141 5.6
อนุปริญญา 31,178 0.8 71,460 1.7
อุดมศึกษา 27,745 0.7 - 0.0
อื่นๆ 170 0.0 - 0.0
รวม 4,112,863 100.0 4,119,934 100.0
23